หน้าร้อนญี่ปุ่น: วิถีชีวิต วัฒนธรรม ประเพณีและอีเวนต์ของคนญี่ปุ่น

ช่วงเวลาที่สำคัญมากในฤดูร้อนของญี่ปุ่นคือ เทศกาลโอบ้ง (Obon) ส่วนใหญ่อยู่ในช่วงกลางเดือนสิงหาคม เทศกาลนี้มีรากฐานมาจากพิธีกรรมทางพุทธศาสนา เพื่อต้อนรับและแสดงความเคารพต่อดวงวิญญาณของบรรพบุรุษ  และยังเป็นช่วงเวลาสำคัญของครอบครัวด้วย ว่าไปก็คล้ายๆ กับประเพณีสารทเดือนสิบของบ้านเราว่าไหมคะ

🍆การกลับบ้านเกิด (Kisei): คนญี่ปุ่นจำนวนมากจะเดินทางกลับบ้านเกิดในช่วงนี้เพื่อใช้เวลากับครอบครัวและญาติๆ ทำให้เป็นช่วงที่ระบบขนส่งสาธารณะอย่างชินคันเซ็นหรือเครื่องบินจะหนาแน่นเป็นพิเศษ

🍆การไปไหว้สุสาน (Ohakamairi): การไปทำความสะอาดสุสานของบรรพบุรุษ พร้อมถวายดอกไม้และจุดธูปเพื่อแสดงความเคารพ ถือเป็นธรรมเนียมปฏิบัติที่สำคัญ

🍆รำวงบงโอโดริ (Bon Odori): ตามพื้นที่ต่างๆ มักมีการจัดงานรำวงบงโอโดริ ซึ่งเป็นการเต้นรำพื้นเมืองเพื่อต้อนรับดวงวิญญาณบรรพบุรุษ หลายคนจะใส่ชุดยูกาตะมาร่วมเต้นรำกันอย่างสนุกสนาน เป็นภาพบรรยากาศหน้าร้อนที่งดงาม นักท่องเที่ยวก็สามารถไปชม หรือลองเข้าไปร่วมวงเต้นได้ในบางแห่งค่ะ

🍆มุคาเอะบิ-โอคุริบิ (Mukaebi-Okuribi): การจุดไฟที่หน้าบ้านเพื่อต้อนรับ (Mukaebi) และส่ง (Okuribi) ดวงวิญญาณบรรพบุรุษ เป็นธรรมเนียมเก่าแก่ บางพื้นที่มีการจัดงานส่งวิญญาณด้วยการจุดไฟเผาเป็นรูปอักษรบนภูเขาอย่างยิ่งใหญ่ เช่น งานโกซัง โนะ โอคุริบิ (Gozan no Okuribi) ที่เกียวโต

นอกจากเทศกาลโอบ้งที่คนญี่ปุ่นจะกลับบ้านมารวมตัวกันแล้ว สีสันยามค่ำคืนในฤดูร้อนของญี่ปุ่นที่ขาดไม่ได้เลยอีกอย่างก็คือ เทศกาลฤดูร้อน (Natsu Matsuri) และ เทศกาลดอกไม้ไฟ (Hanabi Taikai) ที่เราได้เห็นกันบ่อยๆ ทางอนิเมะ หรือภาพยนตร์

🎇เทศกาลฤดูร้อน: มักจัดขึ้นในบริเวณศาลเจ้า หรือพื้นที่ชุมชนต่างๆ สองข้างทางจะเต็มไปด้วยร้านค้าแผงลอยที่ขายของกินเล่น เช่น ทาโกะยากิ ยากิโซบะ หรือขนม เช่น สายไหม แอปเปิ้ลเคลือบน้ำตาล และเกมสนุกๆ อย่างตักปลาทอง หรือยิงปืน บรรยากาศในเทศกาลจะคึกคักมากๆ จะใส่ชุดยูกาตะ (Yukata) ไปเดินเที่ยวงานวัดก็เป็นไอเดียทีดีนะ เป็นแฟชั่นหน้าร้อนสุดคลาสสิก ได้สัมผัสวัฒนธรรมญี่ปุ่น และยังใส่ถ่ายรูปแล้วสวยมากๆ 

🎇เทศกาลดอกไม้ไฟ: ท้องฟ้ายามค่ำคืนจะสว่างไสวไปด้วยดอกไม้ไฟหลากสีสันที่ถูกจุดขึ้นอย่างต่อเนื่อง เป็นภาพที่งดงามและน่าตื่นตาตื่นใจ มีการจัดงานทั้งขนาดเล็กและขนาดใหญ่ทั่วประเทศ ช่วงฟินาเล่ (Finale) ที่ดอกไม้ไฟชุดสุดท้ายถูกจุดขึ้นพร้อมกันเยอะๆ เสียงปรบมือนี่ดังสนั่นเลยค่ะ ใครที่ไปจะพลาดไฮไลท์หน้าร้อนนี้ไม่ได้เลยนะ

หน้าร้อนที่ญี่ปุ่นขึ้นชื่อเรื่องอากาศที่ร้อนและชื้น ทำให้คนมองหาของกินและเครื่องดื่มที่ช่วยคลายร้อนและให้ความสดชื่น ซึ่งของกินและเครื่องดื่มประจำฤดูร้อนของญี่ปุ่นที่มีเอกลักษณ์และเป็นที่นิยมก็มีอยู่หลายแบบมากๆ ให้เราได้ลองชิม

🍧บะหมี่เย็น (Cold Noodles): เป็นเมนูคลายร้อนสุดคลาสสิก มีหลายประเภท เช่น

🍜โซเมง (Somen): บะหมี่เส้นเล็กสีขาว เสิร์ฟแบบเย็น จิ้มกับซอสซุปดาชิ นิยมทานแบบนางาชิโซเมง (Nagashi Somen) คือการปล่อยเส้นโซเมงมาตามรางไม้ไผ่ที่มีน้ำไหลผ่าน เป็นกิจกรรมที่สนุกสนานระหว่างการทานโซเมงเลยล่ะ

🍜ซารุโซบะ/อุด้ง (Zaru Soba/Udon): บะหมี่โซบะที่ทำจากแป้งบัควีท หรืออุด้งที่ทำจากแป้งสาลี เสิร์ฟบนตะแกรงไม้ไผ่ ทานแบบเย็น จุ่มลงไปในซุป อร่อยสุดๆ

🍜ฮิยาชิ ชูกะ (Hiyashi Chuka): บะหมี่ไข่แบบจีนที่นำมาปรุงแบบเย็น โปะหน้าด้วยเครื่องต่างๆ เช่น แตงกวา มะเขือเทศ แฮม ไข่หวาน ราดด้วยซอสเปรี้ยวอมหวาน

🍧คากิโกริ (Kakigori): น้ำแข็งไสสไตล์ญี่ปุ่น เนื้อละเอียดฟู ราดด้วยน้ำหวานรสชาติต่างๆ เช่น เมล่อน สตรอว์เบอร์รี มัทฉะ และอาจมีท็อปปิ้งอื่นๆ เช่น ถั่วแดงกวน นมข้นหวาน โมจิ หวานเย็นชื่นใจ

🍧แตงโม (Suika): ผลไม้ประจำฤดูร้อนของญี่ปุ่น หวานฉ่ำ ชื่นใจ นิยมนำมาแช่เย็นจัดๆ ก่อนรับประทาน หรือนำมาเล่นซุยกะวาริ (Suikawari) คือการตีแตงโมด้วยไม้โดยผู้ตีถูกปิดตา คล้ายการละเล่นปิดตาตีหม้อของไทย เป็นกิจกรรมสนุกๆ ในหน้าร้อนของญี่ปุ่น

🍧ฮิยายักโกะ (Hiyayakko): เต้าหู้เย็นทรงสี่เหลี่ยม ราดด้วยโชยุ ขิงขูด ต้นหอมซอย และคัตสึโอบุชิ หรือปลาโอแห้งขูดเป็นแผ่นๆ เป็นเมนูง่ายๆ ที่ให้ความสดชื่นในหน้าร้อนนี้

🍧เรย์ ชาบู (Rei Shabu): หมูสไลซ์บางๆ ลวกสุกแบบเย็น ทานคู่กับผักสดต่างๆ และน้ำจิ้มพอนสึหรือน้ำจิ้มงา

🍧อุนางิ (Unagi): ปลาไหลน้ำจืด ย่างซีอิ๊วหวาน (Kabayaki) แม้จะฟังดูร้อน แต่ชาวญี่ปุ่นเชื่อว่าการทานปลาไหลในหน้าร้อนช่วยเสริมสร้างพลังงานและคลายความอ่อนเพลียจากอากาศร้อนได้ โดยเฉพาะในช่วงวันโดโย โนะ อุชิ โนะ ฮิ (Doyo no Ushi no Hi)

🍧โกยะ (Goya): มะระขี้นกของโอกินาว่า นำมาผัดกับเต้าหู้ ไข่ และหมูสามชั้น นับเป็นอาหารที่ดีต่อสุขภาพและเป็นที่นิยมในช่วงหน้าร้อน

ก่อนที่จะมีเครื่องปรับอากาศ คนสมัยก่อนก็ต้องหาวิธีคลายร้อนในแบบฉบับของตัวเองกันใช่ไหมคะ คนญี่ปุ่นเองก็มีวิธีคลายร้อน ซึ่งเต็มไปด้วยภูมิปัญญาและความสุนทรีย์เช่นกัน

🎐ฟูริน (Furin): กระดิ่งลมที่ทำจากแก้วหรือโลหะ แขวนไว้ตามชายคาบ้าน พอมีลมพัดมาก็จะส่งเสียงกรุ๊งกริ๊งใสๆ แค่ได้ยินเสียงก็รู้สึกเย็นสบายขึ้นมาอย่างน่าประหลาด

🎐อุจิมิซุ (Uchimizu): การนำน้ำไปราดหรือพรมบริเวณหน้าบ้านหรือสวน เพื่อให้ความร้อนจากไอน้ำที่ระเหยช่วยลดอุณหภูมิรอบๆ และทำให้รู้สึกสดชื่นสบายตา วิธีนี้คิดว่าคนไทยก็ใช้เหมือนกันใช่ไหมคะ

🎐สุดาเร หรือโยชิซึ (Sudare-yushizu): ม่านที่ทำจากไม้ไผ่หรือต้นกก ใช้แขวนนอกหน้าต่างเพื่อช่วยบังแดด แต่ยังคงให้ลมพัดผ่านได้

🎐ยูกาตะ (Yukata): นอกจากใส่ไปงานเทศกาลแล้ว ยังเป็นชุดที่ใส่หลังอาบน้ำ หรือใส่เดินเล่นรับลมเย็นตอนค่ำ เนื้อผ้าโปร่งสบายและดูดีมีสไตล์ ใส่ถ่ายรูปก็เก๋ไปอีกแบบนะ

อ่านแค่หัวข้ออ่านจะงงใช่ไหมคะว่าภาพและเสียงประจำฤดูร้อนของญี่ปุ่นคืออะไร คนญี่ปุ่นจะมีภาพและเสียงที่บ่งบอกถึงฤดูร้อนที่เป็นเอกลักษณ์ของตัวเองอยู่ค่ะ พูดง่ายๆคือภาพและเสียงที่สื่อว่าฤดูร้อนของญี่ปุ่นมาถึงแล้ว

⚾เสียงจักจั่น: ตลอดช่วงฤดูร้อน โดยเฉพาะตอนกลางวัน จะได้ยินเสียงร้องของจักจั่นดังระงมไปทั่ว สำหรับคนญี่ปุ่นแล้ว นี่คือเสียงแห่งฤดูร้อนเลยทีเดียวค่ะ

⚾โคชิเอ็ง (Koshi-en): การแข่งขันเบสบอลระดับมัธยมปลาย เพื่อชิงแชมป์ระดับประเทศในช่วงฤดูร้อน เป็นอีเวนต์ใหญ่ระดับชาติที่คนญี่ปุ่นให้ความสนใจและจริงจังกันมากๆ

⚾ปิดเทอมฤดูร้อน: เด็กนักเรียนจะปิดเทอมยาว ทำให้มีภาพเด็กๆ ไปว่ายน้ำที่สระ หรือครอบครัว เพื่อนฝูง พากันไปเที่ยวทะเล หรือตั้งแคมป์ เป็นภาพที่เห็นได้ทั่วไปในชั่วฤดูร้อนที่ญี่ปุ่น

อ่านกันจบแล้วพอจะนึกภาพออกไหมคะว่าคนญี่ปุ่นเขาใช้ชีวิตหน้าร้อนกันยังไง การได้ลองสัมผัสวิถีชีวิต หรือวัฒนธรรมและประเพณีในฤดูร้อนของญี่ปุ่น จะช่วยให้เราเข้าใจผู้คนและความเป็นไปของที่นั่นได้ลึกซึ้งยิ่งขึ้น แถมยังทำให้การเที่ยวญี่ปุ่นสนุกขึ้นตามไปด้วย ใครที่ไปเที่ยวญี่ปุ่นหน้าร้อน ก็อย่าลืมดื่มด่ำไปกับหน้าร้อนที่แท้จริงของญี่ปุ่นนะคะ