ศิลปินญี่ปุ่น กับดนตรีที่ก้าวผ่านทุกกำแพงภาษา

ดนตรีญี่ปุ่น หรือ J-Pop ไม่ได้เป็นแค่แนวดนตรีเฉพาะกลุ่มอีกต่อไป ในปัจจุบัน ศิลปินญี่ปุ่นจำนวนมากได้ก้าวข้ามกำแพงภาษาและวัฒนธรรม ไปครองใจแฟนเพลงทั่วโลกได้อย่างน่าทึ่ง แล้วอะไรคือปัจจัยที่ทำให้เพลงญี่ปุ่นมีเสน่ห์และเข้าถึงผู้คนได้มากมายขนาดนั้น มาดูกัน

ความหลากหลายของแนวเพลง

สิ่งหนึ่งที่ทำให้วงการเพลงญี่ปุ่นมีเสน่ห์ไม่เหมือนใครคือ ความหลากหลายของแนวเพลงที่กว้างขวางมาก ไม่ได้จำกัดอยู่แค่ J-Pop แบบที่เราคุ้นเคยกันเท่านั้น แต่ยังมีแนวเพลงที่ลึกซึ้งและพัฒนาไปไกลในทุกแขนง ไม่ว่าจะเป็น

 

🎵J-Rock

วงร็อกญี่ปุ่นมีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ทั้งความดุดัน พลังงานที่ส่งออกมา และเมโลดี้ที่ติดหู หลายวงโด่งดังไปทั่วโลกอย่าง One Ok Rock, Babymetal หรือ X Japan ที่เป็นตำนาน

• 

• 

🎵Idol

วงไอดอลทั้งชายและหญิง เช่น Johnny’s & Associates ที่ปัจจุบันเปลี่ยนชื่อเป็น STARTO ENTERTAINMENT หรือไอดอลตระกูล 46 กับ 48 ยังคงได้รับความนิยมอย่างมหาศาล ด้วยการแสดงที่สดใส มีพลังงานบวก และกิจกรรมที่ใกล้ชิดกับแฟนคลับ

• 

• 

🎵City Pop

แนวเพลงยุค 70s-80s ที่กลับมาเป็นกระแสอีกครั้ง ด้วยจังหวะฟังกี้และซาวด์สบายๆ ชวนให้นึกถึงยุครุ่งเรืองของญี่ปุ่นก่อนที่จะเกิดเหตุการณ์ความยากลำบากต่างๆ ขึ้นใน ประวัติศาสตร์ญี่ปุ่น

• 

• 

🎵Vocaloid

เทคโนโลยีเสียงสังเคราะห์ที่สร้างนักร้องเสมือนจริงอย่าง Hatsune Miku ซึ่งเปิดโอกาสให้ศิลปินมีอิสระสร้างสรรค์เพลงได้อย่างไร้ขีดจำกัด

• 

• 

🎵Anime/Game Music

เพลงประกอบอนิเมะและวิดีโอเกมจำนวนมาก ไม่ได้เป็นแค่เพลงประกอบธรรมดา แต่ถูกสร้างสรรค์อย่างพิถีพิถันจนกลายเป็นเพลงฮิตที่แฟนๆ ชื่นชอบและเป็นที่รู้จักในระดับสากล

• 

• 

คุณภาพการผลิตและเนื้อหาเพลง

อีกหนึ่งปัจจัยสำคัญที่ทำให้เพลงญี่ปุ่นโดดเด่นคือ คุณภาพการผลิตที่ยอดเยี่ยมและการสร้างสรรค์เนื้อหาเพลงที่มีมิติ วงการเพลงญี่ปุ่นขึ้นชื่อเรื่องการลงทุนในด้านการผลิต ไม่ว่าจะเป็นการบันทึกเสียง มิวสิกวิดีโอ หรือการแสดงสด ล้วนทำออกมาได้อย่างมืออาชีพและมีคุณภาพสูงมาก ทำให้เพลงญี่ปุ่นฟังแล้วรู้สึกถึงความพิถีพิถัน

อีกทั้ง เพลงญี่ปุ่นมักจะมีเนื้อหาที่หลากหลาย ไม่ได้จำกัดอยู่แค่เรื่องความรักเท่านั้น แต่ยังพูดถึงเรื่องราวของชีวิต ความฝัน การต่อสู้ การเติบโต หรือแม้แต่สะท้อนมุมมองทางสังคมและประวัติศาสตร์ญี่ปุ่นอย่างแยบยล บางเพลงอาจแฝงข้อคิดเกี่ยวกับสันติภาพหรือผลกระทบจากสงคราม ทำให้ผู้ฟังสามารถเข้าถึงอารมณ์และเรื่องราวที่ต้องการจะสื่อได้แม้จะต่างภาษา

การเชื่อมโยงกับวัฒนธรรมป๊อปอื่นๆ

ดนตรีญี่ปุ่นไม่ได้อยู่โดดเดี่ยว แต่มีการเชื่อมโยงอย่างใกล้ชิดกับวัฒนธรรมป๊อปอื่นๆ ของญี่ปุ่น ซึ่งช่วยขยายฐานแฟนเพลงไปทั่วโลก

 

📚อนิเมะและมังงะ เพลงญี่ปุ่นจำนวนมากถูกใช้เป็นเพลงประกอบอนิเมะและมังงะยอดนิยม ซึ่งมีแฟนคลับอยู่ทั่วโลก เมื่อแฟนๆ ชื่นชอบอนิเมะ ก็จะตามมาฟังเพลงประกอบ ทำให้ศิลปินและเพลงเหล่านั้นเป็นที่รู้จักในวงกว้างอย่างรวดเร็ว

• 

• 

🎮วิดีโอเกม เพลงประกอบวิดีโอเกมญี่ปุ่นหลายเกมก็เป็นที่จดจำและได้รับความนิยมไม่แพ้กัน ทำให้เพลงกลายเป็นส่วนหนึ่งของการเล่นเกม

• 

• 

📽️ละครและภาพยนตร์ เพลงประกอบละครและภาพยนตร์ญี่ปุ่นก็มีส่วนช่วยในการโปรโมทศิลปินและเพลงให้เป็นที่รู้จักมากขึ้น

วงการดนตรีญี่ปุ่นมีความหลากหลายที่น่าทึ่ง และมีหลายแนวเพลงที่ไม่ได้จำกัดอยู่แค่ในประเทศ แต่กลับโด่งดังไปทั่วโลก ครองใจแฟนเพลงข้ามกำแพงภาษาและวัฒนธรรม มาเจาะลึก 3 แนวเพลงสำคัญที่ทำให้ศิลปินญี่ปุ่นผงาดขึ้นสู่เวทีสากล

Anisong (เพลงประกอบอนิเมะ)

ใครที่ดูอนิเมะญี่ปุ่นเป็นต้องรู้จักอนิซอง หรือเพลงประกอบอนิเมะ เป็นอย่างดี เพลงแนวนี้ไม่ได้เป็นแค่เพลงประกอบการ์ตูนทั่วๆ ไป แต่ถูกสร้างสรรค์อย่างพิถีพิถันให้เป็นส่วนหนึ่งของเรื่องราว เป็นสิ่งที่เชื่อมโยงอารมณ์ของผู้ชมเข้ากับโลกในอนิเมะได้อย่างลึกซึ้ง

• 

• 

อนิเมะญี่ปุ่นมีฐานแฟนคลับทั่วโลกอย่างมหาศาล เมื่ออนิเมะเรื่องใดโด่งดัง เพลงประกอบอนิเมะก็จะได้รับความนิยมตามไปด้วยทันที และทำให้ศิลปินเป็นที่รู้จักในระดับสากลอย่างรวดเร็ว เช่น LiSA กับเพลงจากอนิเมะเรื่องดาบพิฆาตอสูร หรือ Ado กับเพลงจากวันพีซ ที่แสดงให้เห็นว่าอนิซองมีพลังในการสร้างดาวดวงใหม่ให้วงการเพลงได้

• 

• 

เพลงอนิซองมักจะมีเนื้อหาที่เกี่ยวข้องกับความมุ่งมั่น การต่อสู้ มิตรภาพ หรือความรัก ซึ่งเป็นธีมสากลที่เข้าถึงผู้คนได้ง่าย ไม่ว่าจะเป็นภาษาไหนก็ตาม ดนตรีที่เร้าใจและเมโลดี้ที่ติดหูก็มีส่วนสำคัญที่ทำให้เพลงเหล่านี้เป็นที่จดจำ

City Pop (ซิตี้ป๊อป)

ใครจะคิดว่าแนวเพลงจากยุค 80s อย่างซิตี้ป๊อปจะกลับมาฮิตระเบิดอีกครั้งในยุคดิจิทัล ซิตี้ป๊อปเป็นแนวเพลงที่เกิดขึ้นในญี่ปุ่นช่วงทศวรรษ 1970-1980 สะท้อนถึงความเจริญรุ่งเรืองและภาพลักษณ์ของเมืองญี่ปุ่นที่ทันสมัยในช่วงเวลานั้น เพลงซิตี้ป๊อปมีเอกลักษณ์ที่ชัดเจนคือการผสมผสานเพลงแนวฟังก์ โซล ดิสโก้ และ AOR (Adult-Oriented Rock) เข้าไว้ด้วยกัน มีจังหวะที่ฟังสบายๆ ผ่อนคลาย ชวนให้โยกตาม

• 

• 

ซิตี้ป๊อปกลับมาเป็นกระแสไวรัลอีกครั้งในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา เพลงเก่าๆ ที่เคยถูกลืมไปแล้วอย่าง Plastic Love ของ Mariya Takeuchi ก็กลับมามียอดวิวหลายร้อยล้าน การกลับมานี้แสดงให้เห็นว่าเพลงดีๆ นั้นอยู่เหนือกาลเวลาจริงๆ

Vocaloid Music

Vocaloid Music คืออีกหนึ่งปรากฏการณ์ที่เปลี่ยนโฉมวงการเพลงญี่ปุ่นและดนตรีโลกอย่างสิ้นเชิง เป็นแนวเพลงที่ใช้เทคโนโลยีเสียงสังเคราะห์ (Synthesizer Software) ในการสร้างเสียงร้อง ทำให้ใครๆ ก็สามารถเป็นนักแต่งเพลงและสร้างสรรค์ผลงานได้ โดยไม่ต้องพึ่งพานักร้องจริงๆ

• 

• 

ตัวละคร Vocaloid ที่โด่งดังที่สุดคือฮัตสึเนะ มิกุ (Hatsune Miku) นักร้องสาวผมสีเขียวที่ถูกสร้างขึ้นมาด้วยโปรแกรม มิกุมีคอนเสิร์ตใหญ่ทั่วโลกที่ขายบัตรหมดเกลี้ยง และมีแฟนคลับที่หลงใหลในเสียงและบุคลิกของมิกุ

วงการเพลงญี่ปุ่นเต็มไปด้วยศิลปินมากความสามารถที่สร้างสรรค์ผลงานเพลงหลากหลายแนว และก้าวข้ามกำแพงภาษาไปครองใจแฟนๆ ทั่วโลกได้อย่างต่อเนื่อง นี่คือตัวอย่างศิลปินญี่ปุ่นแห่งยุคที่มีผลงานโดดเด่น

Utada Hikaru (อูทาดะ ฮิคารุ)

หากพูดถึงนักร้องญี่ปุ่นระดับตำนานที่ยังคงมีอิทธิพลมาจนถึงปัจจุบัน ต้องมีชื่อของ Utada Hikaru อยู่ในลิสต์แน่นอน เธอคือนักร้อง-นักแต่งเพลงที่มีพรสวรรค์โดดเด่นตั้งแต่ยังเด็ก และเป็นเจ้าของสถิติยอดขายอัลบั้มสูงสุดตลอดกาลในญี่ปุ่นด้วยอัลบั้ม First Love

เธอมีสไตล์เพลงที่เป็นเอกลักษณ์ เสียงร้องที่นุ่มลึกและเต็มไปด้วยอารมณ์ เพลงของเธอมักจะมีเนื้อหาที่ซึ้งกินใจและเข้าถึงผู้คนได้ง่าย อูทาดะ ฮิคารุ ไม่ได้แค่สร้างเพลงฮิต แต่ยังเป็นผู้บุกเบิกแนวเพลง R&B ในญี่ปุ่น และสร้างมาตรฐานให้กับวงการเพลง เธอยังคงทำงานเพลงอย่างต่อเนื่องและได้รับความเคารพจากแฟนเพลงทั่วโลก

YOASOBI (โยอาโซบิ)

YOASOBI คือดูโอ้นักดนตรีที่มาแรงสุดๆ ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา สมาชิกประกอบด้วย Ayase ซึ่งเป็นโปรดิวเซอร์ และ Ikura นักร้องนำ YOASOBI สร้างปรากฏการณ์ด้วยการนำนิยายมาแต่งเป็นเพลง และเพลงที่ทำให้เป็นที่รู้จักไปทั่วโลกคือ Yoru ni Kakeru (Into the Night) และล่าสุดกับเพลง Idol ซึ่งเป็นเพลงประกอบอนิเมะเรื่องเกิดใหม่เป็นลูกโอชิ (Oshi no Ko) ที่มียอดวิวถล่มทลายและฮิตไปทั่วโลก

YOASOBI มีเอกลักษณ์ในการสร้างสรรค์เพลงที่เล่าเรื่องราวได้อย่างมีมิติ โปรดักชั่นการผลิตที่ยอดเยี่ยม และการผสมผสานศิลปะหลายแขนงเข้าด้วยกัน ทำให้พวกเขาเป็นที่นิยมอย่างรวดเร็ว

ONE OK ROCK (วัน โอเค ร็อก)

สำหรับสายร็อก ONE OK ROCK คือชื่อที่ไม่ควรมองข้าม วงดนตรีร็อกสัญชาติญี่ปุ่นที่ประสบความสำเร็จอย่างสูงทั้งในและนอกประเทศ เนื้อเพลงมักมีทั้งภาษาญี่ปุ่นและภาษาอังกฤษ ทำให้เข้าถึงแฟนเพลงทั่วโลกได้ง่าย เพลงฮิตติดหูของวง เช่น The Beginning, Wherever You Are, I Am Here, Renegades และ Cry Out

ONE OK ROCK โดดเด่นด้วยการแสดงสดที่เต็มไปด้วยพลัง เสียงร้องของนักร้องนำอย่าง Taka ที่ทรงพลัง และการผสมผสานดนตรีร็อกสากลเข้ากับความเป็นญี่ปุ่นได้อย่างลงตัว พวกเขาเป็นวงร็อกญี่ปุ่นที่ทัวร์คอนเสิร์ตระดับโลกมาแล้วหลายครั้ง และมีฐานแฟนคลับที่เหนียวแน่น

Official Hige Dandism (ฮิเกะดัน)

วงดนตรีป๊อปร็อกที่ชื่อยาวและอ่านยาก แต่เพลงของพวกเขานั้นติดหูและเป็นที่รู้จักอย่างกว้างขวาง วง Official Hige Dandism หรือที่แฟนๆ เรียกสั้นๆ ว่า ฮิเกะดัน (Higedan) พวกเขาทำเพลงที่มีเมโลดี้ไพเราะ ฟังสบาย และบางเพลงก็มีกลิ่นอายของ Funk และ R&B มีเพลงฮิตติดชาร์ตทั้งในคาราโอเกะและชาร์ตอย่างเพลง Pretender, I LOVE…, Cry Baby ที่เป็นเพลงประกอบอนิเมะ Tokyo Revengers และเพลง Subtitle ที่เป็นเพลงประกอบซีรีส์เรื่อง Silent

Higedan มีเอกลักษณ์ในการสร้างเพลงที่เข้าถึงอารมณ์ผู้ฟังได้อย่างลึกซึ้ง เนื้อเพลงมีความหมายดี และดนตรีที่มีความซับซ้อนแต่ฟังง่าย เสียงร้องของ Fujihara Satoshi นักร้องนำก็เป็นเอกลักษณ์และมีเสน่ห์มากๆ

Fujii Kaze (ฟูจิอิ คาเสะ)

Fujii Kaze คือนักร้อง-นักแต่งเพลงที่มาแรงที่สุดคนหนึ่งในตอนนี้ ด้วยสไตล์เพลงที่เป็นเอกลักษณ์ ผสมผสานความเป็นตะวันตกเข้ากับความเป็นญี่ปุ่นได้อย่างลงตัว Fujii Kaze เองก็มีเสียงร้องที่มีเสน่ห์เฉพาะตัว ทำให้ใครหลายๆ คนกลายเป็นแฟนคลับและแฟนเพลงทันทีที่ได้ฟัง

เพลงที่ทำให้ Fujii Kaze โด่งดังไปทั่วโลกคือเพลง Shinunoga E-Wa ที่กลายเป็นเพลงไวรัลใน TikTok และเพลงอื่นๆ อย่าง Kirari และ Matsuri นอกจากนี้ การแสดงบนเวทีที่มีเอกลักษณ์ ทำให้เขากลายเป็นปรากฏการณ์ของวงการเพลงญี่ปุ่นยุคใหม่ที่น่าจับตามองในระดับสากล

LiSA (ลิซ่า)

ราชินีอนิซอง (Anisong) แห่งยุค ที่เริ่มต้นจากการเป็นนักร้องนำในวงอินดี้ และเริ่มสร้างชื่อเสียงจากการร้องเพลงอนิเมะ Angel Beast! ในปี 2010 และเปิดตัวในฐานะศิลปินเดียวในปีต่อมา และก้าวขึ้นมาเป็นนักร้องหญิงแถวหน้าของวงการเพลงญี่ปุ่นอย่างรวดเร็ว

จุดเด่นของ LiSA คือ เสียงร้องที่เต็มไปด้วยพลัง ความดิบ และอารมณ์ สามารถถ่ายทอดความรู้สึกในบทเพลงได้อย่างลึกซึ้ง ไม่ว่าจะเป็นเพลงร็อกที่ดุดัน เพลงป๊อปที่สดใส หรือเพลงบัลลาดที่ซึ้งกินใจ เธอก็สามารถร้องออกมาได้อย่างมีเอกลักษณ์ เพลงฮิตติดหูก็อย่างเช่น Gurenge และ Homura ที่ประกอบอนิเมะ Demon Slayer และเพลง Crossing Field เพลงฮิตที่แจ้งเกิดให้กับ LiSA ในฐานะนักร้องอนิซอง

สำหรับแฟนเพลง การมาเที่ยวญี่ปุ่นนอกจากจะได้สัมผัสวัฒนธรรมและสถานที่สวยงามแล้ว การได้ตามรอยศิลปินคนโปรดถือเป็นอีกหนึ่งประสบการณ์ที่ฟินสุดๆ ไม่ว่าจะอยากไปดูคอนเสิร์ตใหญ่ หรือเดินเลือกซื้อแผ่นเพลงหายาก ญี่ปุ่นมีทุกอย่างให้ได้ตามรอยอย่างแน่นอน

คอนเสิร์ตและไลฟ์เฮาส์ (Live Houses)

การได้ชมการแสดงสดของศิลปินญี่ปุ่นถือเป็นไฮไลต์ที่พลาดไม่ได้ บรรยากาศในคอนเสิร์ตนั้นสุดยอดจริงๆ ไม่ว่าจะศิลปินเบอร์ใหญ่ หรือวงอินดี้ ยิ่งถ้าเป็นในญี่ปุ่น ก็มีสถานที่ให้ศิลปินเหล่านี้ได้แสดงต่อหน้าแฟนๆ มากมาย

หากเป็นศิลปินดังๆ อย่าง ONE OK ROCK, Official Hige Dandism หรือ Utada Hikaru มักจะจัดคอนเสิร์ตในฮอลล์ขนาดใหญ่ เช่น Tokyo Dome, Saitama Super Arena หรือ Yokohama Arena การจองตั๋วคอนเสิร์ตเหล่านี้มักจะต้องลุ้นกันพอสมควร เพราะแฟนๆ ชาวญี่ปุ่นก็มีอยู่จำนวนไม่น้อย

• 

• 

สำหรับวงดนตรีหรือศิลปินหน้าใหม่ที่กำลังมาแรง รวมถึงวงอินดี้ต่างๆ ไลฟ์เฮาส์คือสถานที่หลักสำหรับการแสดงสด ไลฟ์เฮาส์จะมีขนาดเล็กกว่า ให้บรรยากาศที่ใกล้ชิดกับศิลปินมากกว่า เช่น Zepp DiverCity, Shibuya-AX, Namba Hatch การไปดูคอนเสิร์ตในไลฟ์เฮาส์จะได้บรรยากาศที่แตกต่างจากในโดมหรือฮอลล์ และเข้าถึงดนตรีได้ลึกซึ้งยิ่งขึ้น

• 

• 

เทศกาลดนตรี (Music Festivals) ใหญ่ๆ

หากต้องการสัมผัสบรรยากาศดนตรีที่หลากหลายหรือสนุกกับศิลปินญี่ปุ่นหลายๆ วงในคราวเดียว เทศกาลดนตรีคือสิ่งที่ตอบโจทย์ ในญี่ปุ่น เทศกาลเหล่านี้มักจะจัดขึ้นในช่วงฤดูร้อน รวมศิลปินทั้งญี่ปุ่นและต่างประเทศไว้มากมาย เทศกาลดนตรีที่เป็นที่รู้จักในญี่ปุ่น เช่น

 

🌈Summer Sonic

เทศกาลดนตรีร็อกและป๊อปขนาดใหญ่ที่จัดขึ้นพร้อมกันในโตเกียวและโอซาก้าในเดือนสิงหาคมของทุกปี มีศิลปินระดับโลกและศิลปินญี่ปุ่นชื่อดังมากมายมาร่วมงาน เมื่อไม่กี่ปีที่ผ่านมา ประเทศไทยก็ได้จัด Summer Sonic แล้วเช่นกัน ครั้งแรกในปี 2024 และครั้งที่สองในเดือนสิงหาคมปี 2025 ที่จะถึงนี้

• 

• 

🌈Fuji Rock Festival

เทศกาลดนตรีร็อกขนาดใหญ่อีกแห่งที่จัดขึ้นบนภูเขาในจังหวัดนีงาตะ ช่วงปลายเดือนกรกฎาคม บรรยากาศจะคล้ายกับเทศกาลดนตรีกลางแจ้งในต่างประเทศ และมีศิลปินอินเตอร์มาร่วมงานเยอะ

• 

• 

🌈Rock in Japan Festival

เทศกาลดนตรีร็อกที่ใหญ่ที่สุดแห่งหนึ่งของญี่ปุ่น เน้นศิลปินญี่ปุ่นเป็นหลัก จัดขึ้นช่วงเดือนสิงหาคมในจังหวัดอิบารากิ

• 

• 

ร้านค้า CD และแผ่นเสียง

สำหรับนักสะสมหรือผู้ที่ชื่นชอบการฟังเพลงแบบ Physical การได้เดินเลือกซื้อ CD แผ่นเสียง (Vinyl) หรือแม้แต่เทปคาสเซ็ตในญี่ปุ่นถือเป็นความสุขอันยิ่งใหญ่เลยก็ว่าได้ เพราะญี่ปุ่นเป็นประเทศที่ยังคงรักษาร้านขายเพลงแบบแผ่นไว้ได้ดี และมีของหายากมากมาย ร้านค้า CD และแผ่นเสียงที่เป็นที่นิยม เช่น

 

💿Tower Records

ร้านขายเพลงเชนใหญ่ที่มีสาขาทั่วประเทศ โดยเฉพาะสาขา Shibuya ในโตเกียวที่เป็น Flagship Store ขนาดใหญ่หลายชั้น มีเพลงหลากหลายแนวทั้งญี่ปุ่นและต่างประเทศ รวมถึงของที่ระลึกเกี่ยวกับศิลปิน

• 

• 

💿Tsutaya

ร้านเช่า CD, DVD และหนังสือ แต่บางสาขาที่มีขนาดใหญ่ก็มีโซนขายเพลงและแผ่นเสียงด้วย

• 

• 

💿ร้านแผ่นเสียงมือสอง

ในย่านอย่างชิบูย่า ชินจูกุ หรือชิโมคิตาซาวะ (Shimokitazawa) ในโตเกียว มีร้านแผ่นเสียงมือสองจำนวนมาก อาจจะเจอแผ่นเสียงหายากของศิลปินที่กำลังตามหาในราคาดีก็ได้

• 

•